محاسن و معایب بسته بندی فلزی

مدیر سایت چاپینجا مقاله 24 مارس 2020

یکی از مهمترین و کلیدی ترین صنایع در هر کشور صنعت بسته بندی و صنایع تبدلی است، در کشورهای پیشرفته معمولا توجه بسیار ویژه ایی به صنعت بسته بندی می شود و مدیران و سیاست گذاران کلان بسیار اصولی به آن توجه می کنند.

چاپینجا آنلاین: در تعریفی دیگر می توان گفت صنعت بسته بندی به عنوان یکی از مهمترین و تعیین کننده ترین عوامل موثر در بازارهای جهانی و به لحاظ دارا بودن ویژگی های خاص در زمینه های گوناگون و فراهم نمودن امکان ذخیره سازی فرآورده های کشاورزی و غذایی در مقطع زمانی خاص و در مواقع بحرانی همواره انگیزه ی لازم جهت صرف وقت و هزینه های بالا را دارد.

امروزه ظروف فلزی به عنوان بخشی از بسته بندی مواد خوراکی در اشکال مختلف با زندگی روزمره مردم عجین بوده و تمام افراد جامعه در اکثر مصارف روزانه خود با یک یا چند شکل مختلف آن روبرو می باشند.

به طور کلی و اصطلاحا بسته بندی فلزی اشکال مختلف دارد مانند قوطی کنسرو٬ قوطی نوشابه٬ قوطی آئروسل٬ تیوپ آلومینیومی٬ اسپری ها٬ قوطی های رنگ٬ محصولات پزشکی٬ بسته بندی مواد شیمیایی٬ قوطی های روغنهای غذایی و صنعتی٬ بشکه ها٬ گالن ها و… که ورقهای فولادی و ورقهای آلومینیومی عمده ترین مواد اولیه این صنعت است.

ورقهای فولادی مصرفی در صنعت بسته بندی موادغذایی پوششی از جنس قلع با ضخامتی مشخص در هر دو طرف ورق را دارند و در سایر موارد ورقهای آلومینیومی و فولادی هر دو به منظور محافظت دیواره ظرف فلزی و محتوی آن پوششی پلیمری به نام لاک در سطوح داخلی دارند که نوع لاک وابسته به نوع محتوی ظرف بسته بندی متفاوت است.

61 درصد قوطی های فولادی و ۶% قوطی های آلومینیومی به منظور بسته بندی مواد غذایی به کار برده می شوند و بررسی دقیق آماری نشان می دهد که سبزیجات ۳۰%٬ غذای حیوانات ۲۳%٬ غذاهای آماده ۱۳% و ماهی ۱۱% سهم بسته بندی فلزی را به خود اختصاص داده اند. در امریکا تولید بسته بندی قوطی همتراز با تولید اسلحه در سال فولاد مصرف می کند.

 

قوطی های فلزی با وجود وسعت مصرف و گستردگی توسعه دارای مزایا و معایبی هستند. ازمزایا و معایب بسته بندی فلزی می توان به نکاتی چون: بسته بندی فلزی محیطی غیر قابل نفوذ و محافظت عالی از خواص مواد غذایی حفظ بو٬ طعم٬ رنگ و ارزش غذایی مواد برای مدت طولانی ایجاد می کند.
مزیت بعد قابلیت نگهداری کامل مواد در حالتهای جامد٬ مایع و گازها ومقاومت و استحکام بالا در برابر حرارت است.

دوام و استحکام مکانیکی خوبی در حمل و نقل و انبارکردن و قابلیت تهیه با سایز و فرم های دلخواه و متنوع، ایجاد تسهیلات خاص نظیر جابه جایی در خط تولید به وسیله خاصیت مغناطیسی و قابلیت بازیافت و عدم آلودگی محیط زیست از دیگر محاسن این بسته بندی است.

این بسته بندی ها معایبی نیز دارند که از انجمله می توان به :حمل و نقل و انبارداری قوطی های خالی حجم زیادی اشغال می کند، انبار قوطی ها بایستی عاری از بجار و رطوبت باشد وساخت قوطی فلزی نیاز به تکنولوژی ویژه و دانش فنی بالا دارد اشاره کرد.
در ادامه به دونوع از بسته بندی ها و قوطی پر کاربرد می پردازیم.

مزایای قوطی‌های آلومینیومی

آلومینیوم به دلیل فراوانی، دوام بالا، وزن سبک و هدایت فلزی پرکاربرد می‌باشد. این فلز پرکاربرد در انواع کالاها مثل قطعات هواپیما، قطعات کامپیوتر، قوطی‌های بسته بندی مواد غذایی و غیره به کار می‌روند.

حال به بررسی برخی مزایای قوطی‌های آلومینیومی می‌پردازیم:

قوطی‌های آلومینیومی صد در صد قابل بازیافت هستند و تقریبا بدون محدودیت و بدن از دست دادن کیفیت و دوام، بازیافت می‌شوند.
میزان بازیافت قوطی‌های آلومینیومی 68 درصد است که بیشتر از میزان بازیافت هر ماده‌ی دیگر است.
استفاده از آلومینیوم بازیافت شده در تولید قوطی‌های بسته بندی مواد غذایی 95 درصد کمتر از حالتی که از آلومینیوم خام استفاده می‌شود، انرژی مصرف می‌کند.
بادوام است و در حمل نقل آن مشکلی پیش نمی‌آید.

معایب قوطی‌های آلومینیومی

در سال 2005 صنعت آلومینیوم تنها 140 میلیون تن گاز CO2 تولید کرده است.
آلومینیوم یک منبع غیر تجدید پذیر است و 2 تا 4 تن بوکسیت برای تولید یک تن آلومینیوم از طریق فرآیندهای ذوب و پالایش، مصرف می‌شود.
تولید آلومینیوم بسیار هزینه‌بر است و بیش از 2.3 میلیارد دلار در سال برای تولید آلومینیوم مصرف می‌شود.
برخی تحقیقات نشان می‌دهند که BPA که یک پوشش شیمیایی در برخی قوطی‌های آلومینیومی است، ممکن است خطراتی برای سلامتی ایجاد کند.

مزایای قوطی‌های قلع

اگر عمل بازیافت به درستی انجام گیرد، قوطی‌های تولید شده با قلع، 100 درصد قابل بازیافت خواهند بود.
در حال حاضر قوطی‌هایی که از قلع تهیه شده‌اند، برای بسته‌بندی بندی مواد غذایی از سایر بسته بندی‌ها مقاوم‌تر هستند.
خوردگی حاصل در قوطی آلومینیومی می‌تواند باعث تغییر رنگ و کاهش ویتامین‌های مواد غذایی گردد.
حداقل 28 درصد از قوطی‌های قلع که مورد استفاده قرار گرفته‌اند، بازیافت می‌شوند.
بازیافت قوطی‌هایی که از قلع ساخته شده‌اند، می‌تواند سبب صرفه جویی در هزینه‌های انرژی به ارزش 3 میلیارد دلار شود.

معایب قوطی‌های قلع

قلع و فولاد از منابع تجدید ناپذیر به شمار می‌روند.
34 درصد از قوطی‌هایی که از قلع ساخته می‌شوند، بدون این که بازیافت شوند دور انداخته می‌شوند.
در آنها پدیده خوردگی در مقایسه با مواد اولیه بسته بندی دیگر سریع‌تر انجام می‌شود. در اثر خوردگی تغییراتی در سطح و داخل قوطی ایجاد می‌شود. به خصوص هیدروژن آزاد شده در داخل قوطی، منجر به باد کردن قوطی فلزی و در نتیجه سوراخ شدن آن می‌شود.
خوردگی حاصل در قوطی فلزی می‌تواند باعث تغییر رنگ و کاهش ویتامین‌های مواد غذایی گردد.